O konserwatywności języka polskiego na Litwie

09/30/2021
Spotkania z językiem

Już mówiliśmy o tym, że polszczyzna litewska, która się wykształciła poza granicami etnicznych ziem polskich, zawsze charakteryzowała się wolniejszym tempem rozwoju niż język ogólnopolski. Jedną z przyczyn było geograficzne oddalenie od centrum, to powodowało opóźnienie w docieraniu zmian językowych, nienadążanie za polszczyzną ogólną. Utrzymaniu się starszych form językowych sprzyjało również oddziaływanie białoruszczyzny, w latach późniejszych formy te zyskały trwałe oparcie w języku rosyjskim. W wyniku wydarzeń historycznych, jakie miały miejsce w 1939 roku, język polski na Litwie znalazł się w półwiecznej izolacji od żywego nurtu krajowej polszczyzny powojennej. Dopiero odzyskanie przez Litwę niepodległości przyniosło pozytywne zmiany – możliwość kontaktu z żywą polszczyzną, mam tu na myśli zarówno wyjazdy do Polski, jak i kontakt z językiem polskim za pośrednictwem różnych środków masowego przekazu. W związku z tym należy oczekiwać, że w przyszłości w polszczyźnie litewskiej, zwłaszcza w odmianie kulturalnej, dojdzie do eliminacji niektórych przestarzałych form językowych.